new6 by
St Lim, on Flickr
เมื่อสักประมาณสองเดือนที่แล้ว มีบทความรีวิวเกี่ยวกับแดคยี่ห้อนึงโผล่ขึ้นมาในโทรศัพท์มือถือ ก็ได้เปิดอ่านดู และไฮไลท์ของการรีวิว
ก็ไปจบลงที่การเปลี่ยนออปแอมป์จาก ออดิโอเกรดออปแอมป์ทั่วๆไปเป็น ดิสครีตออปแอมป์
และเป็นไปตามที่คาดหมายไว้คือ ผู้เขียนรีวิวได้อวยดิสครีตออปแอมป์ยี่ห้อ Bs ไว้อย่่างล้นหลาม
โดยส่วนตัวผมไม่ใคร่เชื่อว่าจะเป็นการ upgrade เรื่องเสียงจริงๆสักเท่าไรนัก น่าจะเป็นเพียง sidegrade
คือเสียงอาจจะมีดีขึ้นบ้าง แต่ก็จะมีบางอย่างที่ด้อยลงด้วย แต่โดยภาพรวมๆ แค่เสียงเปลี่ยนไปมากกว่าที่จะพูดว่าดีขึ้น
หลายปีที่ผ่านมานี้ ผมก็ได้ใช้ออปแอมป์เยอะ ไม่ว่าจะแอมป์หูฟังไปจนถึงแดค
แล้วออปแอมป์ หน้าตาแบบไอซีธรรมดา มันไม่ดีอย่างไรหรือ?
ผมคิดว่าน่าจะมีเพียงปัญหาเดียว คือ Thermal dissipation ที่ตัวออปแอมป์เองจะระบายความร้อนไม่ดีนัก
เพราะด้วยโครงสร้างที่ออปแอมป์ีมีขนาดที่กะทัดรัด ข้างในจึงเป็นวงจรที่ค่อนข้างอัดแน่นไปด้วยทรานซิสเตอร์หลายสิบตัว
ยิ่งเมื่อออปแอมป์ถูกใช้งานใกล้ max rating ก็จะยิ่งร้อนมากขึ้น ดังนั้นย่อมเกิดผลที่เป็น Thermal noise ได้
ดิสครีตออปแอมป์ จึงเป้นดีไวซ์ที่ดูดีมาก เพราะทรานซิสเตอร์แยกเป็นตัวเดี่ยวๆ จะระบายความร้อนได้ดีกว่า
แต่....
ดิสครีตออปแอมป์โดยส่วนใหญ่ ก็ไม่สามารถสร้างวงจรที่มีความทันสมัยล้ำหน้าได้เลย เพราะบริษัทที่ผลิตก็เป็นเพียงบริษัทเล็กๆ
วงจรที่นำมาสร้างดิสครีตออปแอมป์ ผมเดาว่าเป็นการดัดแปลงมาจากวงจรออปแอมป์เดิมๆที่มีอยู่แล้ว เช่น
LM833, LF351, uA741 อาจจะมีเบอร์อื่นอีกที่ผมไม่รู้
ในรูปที่ผมโพสต์ไว้ ผมก็เพิ่งได้มีโอกาส ทดลองฟัง LM833 ในบอร์ดแอมป์ Sijosae's "Simple Class AB amp"
เป็นแอมป์เล็กๆที่ผมเคยโพสต์ลายพีซีบีไว้น่าจะสามปีได้แล้ว นานๆถึงจะหยิบมาลองฟังดูสักที
ผมก็ไม่เห็นว่า LM833 มันจะไม่ดีที่ตรงไหน เป็นออปแอมป์ที่ให้เสียงเป็นธรรมชาติมากๆตัวนึงเลย
สำหรับบางคนฟังแล้วอาจจะรู้สึกว่าเสียงมันพื้นๆไปนิดนึง เพราะไม่มีเจเฟ็ทอินพุทนั่นเอง
สำหรับใครที่คิดจะซื้อดิสครีตออปแอมป์ มีสิ่งที่ควรต้องระวังสักนิดคือ
ราคาแพงมาก แพงอย่างไม่สมเหตุสมผล
และต้องระวังเรื่อง ดีซีออฟเซ็ท ให้มากๆ เมื่อเปลี่ยนอุปกรณ์ใหม่ๆลงไป ต้องเช็คไฟดีซีที่เอาท์พุททุกครั้ง
ถึงแม้ว่า ดิสครีตออปแอมป์ จะถูกผลิตขึ้นมาโดยการคัดเกรดแมทช์อุปกรณือย่างพิถีพิถัน
แต่อย่าลืมว่า วงจรออปแอมป์แต่ละตัวไม่เหมือนกัน เมื่อนำไปใส่ในแอมป์แต่ละตัวซึ่งวงจรต่างๆนานา
อาจะเกิดไฟดีซีที่เอาท์พุทอย่างคาดไม่ถึงก็เป็นไปได้ และอาจจะมีบางกรณีที่ร้ายแรงมากคือ
ดิสครีตออปแอมป์ อาจจะเกิดอาการ oscillate ในแอมป์ของคุณก็เป็นไปได้
และอีกเรื่องที่เราไม่ควรมองข้ามไปคือ ผู้ผลิตเซมิคอนดัคเตอร์รายใหญ่ๆ
ก็ยังผลิตออปแอมป์รุ่นใหม่ๆที่ดีกว่าเดิมอยู่เรื่อยๆ และเป็นราคาที่สมเหตุสมผล
แม้แต่ออปแอมป์เบอร์เก่าๆที่ผลิตมาหลายปีแล้ว ผมก็ยังเชื่อว่ามันใช้งานได้ดีมีความเสถียรมากๆ
บทความรีวิว ก็เป็นอะไรที่ดีในแง่มุมการนำเสนอข้อมูลข่าวสาร แต่ทุกอย่างมีสองด้านเสมอ โปรดอ่านด้วยวิจารณญาน