Author Topic: VSSA BJT (Read 3599 times)

dust · « **on:** สิงหาคม 03, 2017, 09:32:50 PM »

VSSA_BJT_2 by St Lim, on Flickr

มาแล้ว VSSA BJT TO3 แต่ดันเลือกเบอร์โบราณไปหน่อย พอดีว่าหาคู่ MJ21193/94 ไม่เจอ เลยใช้เบอร์นี้แทนแล้วกัน แต่ก็คิดเอาเองน่ะว่า โดยภาพรวมแล้ว เสียงไม่น่าจะต่างกันสักเท่าไหร่ เบอร์MJ21193/94 อาจจะได้เปรียบที่เสียงน่าจะสะอาดกว่าและมีรายละเอียดเพิ่มขึ้นอีกหน่อย

แต่เท่าที่ได้ลองฟัง MJ15003/04 ก็ได้เสียงที่น่าพอใจมากเลย

dust · « **Reply #1 on:** สิงหาคม 03, 2017, 09:33:19 PM »

VSSA_BJT_3 by St Lim, on Flickr

ต้องเอา BD139 มาแปะไว้ที่ฮีทซิ้งค์ด้วยน่ะ

dust · « **Reply #2 on:** สิงหาคม 03, 2017, 09:33:44 PM »

VSSA_BJT_1 by St Lim, on Flickr

วงจรก็มาจากในเว็บ diyaudio.com แต่ผมวาดใหม่ ให้ตรงตามเบอร์ที่ผมหามาใช้ได้
OnSemi BC550/560
Fairchild BC337-25
Motorola BC327-16
ST BD139
Fairchild BC546B/556B
OnSemi MJ15003/04

แนะนำเพิมเติมอีกนิดว่า notch filter ที่เป้น R,C 33ohm+10nF ไปทดลองกันเอาเองน่ะว่าจะลงตัวกับค่าไหน

dust · « **Reply #3 on:** สิงหาคม 03, 2017, 09:34:26 PM »

VSSA_BJT_TO3_1 by St Lim, on Flickr

dust · « **Reply #4 on:** สิงหาคม 03, 2017, 09:36:35 PM »

ลายพีซีบี VSSA BJT TO3 Pdf File

dust · « **Reply #5 on:** สิงหาคม 03, 2017, 09:51:56 PM »

ลืมบอกไปว่า ไฟเลี้ยงวงจร VDC = +/-15V, Id 100-130mA กระแสนี่ก็ไปทดอลงปรับเอาเองแล้วกันว่าจะชอบตรงไหน จริงๆแล้วผมลองตั้งไปถึง200mA เสียงมันส์ดี แต่กลัวทรานซิสเตอร์ตัวเล็กๆมันจะพังก่อน

เสียง?

เป็นแอมป์ที่เสียงมาเต็มๆแบบทรานซิสเตอร์ มาเต็มแบบทุกย่านความถี่ เบสสะใจสุดๆแล้ว เรื่องไฮไฟก็มีครบทุกอย่าง
สิ่งที่ต้องใส่ใจสักนิดคือ เสียงมันค่อนข้างจะเปลี่ยนไปตามซัพพลายมากมาย เท่าที่ได้ทดลองมา ก็มี
OnSemi LM317/337 เสียงออกไปทางแหลมเยอะ ย่านเสียงสูงเหมือนจะมีเรโซแนนซื เสียงไม่ใคร่สะอาดนัก ฟังแล้วน่ารำคาญ
LinearTech LT1085/1033 เสียงsmoothมากๆ เสียงโดยรวมออกไปทางค่อนข้างหวานด้วย ไม่ตกหล่นในความเป็นไฮไฟ
ST LD1085 + Motorola LM337 อันนี้ถูกใจมากที่สุดแล้ว โทนเสียงเสียงอบอุ่น ออกแนวกลางๆกำลังดี เสียงสม่ำเสมอดีหมดทุกย่าน

แล้วก็การปรับ Trim pot. 1K ตัวที่อยู่ในตำแหน่งด้านหน้า ไว้ปรับ DC offset ตัวที่อยู่ตรงกลางปรับกระแส

ต้องปรับไปทางซ้ายมือ หรือปรับทวนเข็มนาฬิกา ให้สุดทางซ้ายก่อนที่จะต่อไฟเข้าวงจรน่ะครับ

แอมป์ตัวนี้ น่าจะจบได้สำหรับใครที่ต้องการแอมป์ที่จะเป็น reference ไปอีกนานหลายๆปี อาจจะลงทุนมากหน่อย ลงแรงเยอะหน่อย แต่คุ้มล่ะ อย่างน้อยก็ดีกว่ากำตังค์สองสามพันไปซื้อออปแอมป์มาลองเล่นแล้วกัน

เพิ่มเติมอีกนิดนึง ในทุกโปรเจคท์ที่ผมทำมา ผมใช้เพียงแต่ Linear Regulator ซึ่งผมดูแล้วว่ามันมีสเป็คในการลดrippleที่ดีพอสมควร ซึ่งสำหรับผมแล้วมันเพียงพอกับการใช้งานออดิโอ
ผมบอกไว้ตรงๆเลยว่า ผมเกลียด Shunt Reg. มาก เพราะมันเก่งจริงๆกับการกำจัดrippleออกไปจนไฟสะอาดมาก เมื่อrippleต่ำมาก มันก็มีผลต่อฮาร์โมนิคส์ที่ต่ำมากเช่นกัน ฮาร์โมนิคส์หายมิวสิคคัลก็หายไปด้วย
แต่ถ้าใครจะทดลองShunt reg แล้วฟังออกมาถูกใจ มันก็เรื่องของคุณ ไม่ใช่เรื่องของผม ลองสังเกตดูแล้วกันว่า Shunt reg ที่เจ๋งๆน่ะ มันหนีไม่พ้นที่จะต้องใส่มอสเฟ็ต เจเฟ็ท มันไม่ใช่เพียงเรื่องประสิทธิภาพเท่านั้น แต่ยังหมายความไปถึงเรื่องเสียงด้วย เพราะอย่างน้อยเฟ็ท มันก็ใส่ฮาร์โมนิคส์กลับเข้ามาอีก แปลกดีน่ะ

มายาทัศนา · « **Reply #6 on:** สิงหาคม 03, 2017, 10:42:55 PM »

ติดตามครับ 2 โปรเจ็ควันนี้ ความรู้ทั้งนั้น
จากที่ไม่เคยคิดเล่นหูฟัง ตอนนี้เปลี่ยนความคิดเลยครับ

มีหูฟังของ Creative ตัวใหญ่ไม่รู้รุ่นไหน หัวเป็น usb มีไมค์ถอดได้ ซื้อจากจีนันคอมพิวเตอร์ ฟอร์จูน (มือสอง) นานแร๊ะ ที่ซื้อเพราะหัว usb นี่แหละ ฟังเสียงสาวญี่ปุ่นจากคอมเครื่องไหนก็เหมือนกัน มีไมค์ถอดได้เอาไว้คุยไลน์กับสาวได้ด้วย ไม่เคยเอามาฟังเพลงจริงๆ จังเลย พอหลงเข้ามาอ่านหมวดนี้ เลยลองเอามาเสียบฟัง Epic music ก็รู้สึกดีกว่าฟังจากลำโพงวางหิ้ง เพราะ Epic นี่ถ้าฟังกับลำโพงวางหิ้ง 6.5" ต้องเปิดลำโพง sub ช่วยซึ่งก็แค่พอฟังได้ แต่กับหูฟัง จบเลย.. นี่แคหูฟังขาเกมเมอร์มั้ง ถ้าได้หูฟัง audio กับแอมป์ที่เราทำเองคงดียิ่งกว่านี้

dust · « **Reply #7 on:** สิงหาคม 04, 2017, 01:16:09 PM »

Quote from: มายาทัศนา on สิงหาคม 03, 2017, 10:42:55 PM

ติดตามครับ 2 โปรเจ็ควันนี้ ความรู้ทั้งนั้น
จากที่ไม่เคยคิดเล่นหูฟัง ตอนนี้เปลี่ยนความคิดเลยครับ

มีหูฟังของ Creative ตัวใหญ่ไม่รู้รุ่นไหน หัวเป็น usb มีไมค์ถอดได้ ซื้อจากจีนันคอมพิวเตอร์ ฟอร์จูน (มือสอง) นานแร๊ะ ที่ซื้อเพราะหัว usb นี่แหละ ฟังเสียงสาวญี่ปุ่นจากคอมเครื่องไหนก็เหมือนกัน มีไมค์ถอดได้เอาไว้คุยไลน์กับสาวได้ด้วย ไม่เคยเอามาฟังเพลงจริงๆ จังเลย พอหลงเข้ามาอ่านหมวดนี้ เลยลองเอามาเสียบฟัง Epic music ก็รู้สึกดีกว่าฟังจากลำโพงวางหิ้ง เพราะ Epic นี่ถ้าฟังกับลำโพงวางหิ้ง 6.5" ต้องเปิดลำโพง sub ช่วยซึ่งก็แค่พอฟังได้ แต่กับหูฟัง จบเลย.. นี่แคหูฟังขาเกมเมอร์มั้ง ถ้าได้หูฟัง audio กับแอมป์ที่เราทำเองคงดียิ่งกว่านี้

ชอบเพลงแนวEpicเหรอ นอกจากเบสเยอะแล้ว มันยังมีรายละเอียดที่หยุมหยิมมากเลยน่ะ ถ้าฟังกับหูฟังได้เปรียบกว่าอยู่แล้วครับ เพราะจะได้ยินรายละเอียดชัดเจนกว่า
ผมไม่ได้บอกว่าแอมป์บ้าน ต่อกับลำโพงมันไม่ดี แต่scaleที่ใหญ่ขึ้นทั้ง wattของแอมป์ และขนาดของloadคือลำโพง ความต้องการของเพาเวอร์ซัพพลายมันหนักกว่าที่ทำกันทั่วๆไปเยอะเลย
เมื่อก่อนเห็นเพื่อนทำแอมป์หลอด SE 2A3 หม้อแปลงภาคจ่ายไฟลูกใหญ่ๆขนาดประมาณหม้อหุงข้าว พอจะจูนแอมป์ที ก็บอกว่า มุงมาช่วยกุยกหน่อยดิ หนักชิหัย แต่ก็ต้องยอมรับว่าฟังนานๆติดต่อกันหลายชั่วโมงเสียงมันก็ไม่ตกจริงๆ
เอาเข้าจริงๆแล้ว เรื่องเพาเวอร์ซัพพลายยากกว่าการทำวงจรแอมป์ซะอีก

แล้วก็อีกเรื่องนึง หูฟังสมัยนี้ มีหูฟังเสียงดีๆราคาไม่แพงมีอยู่จริง ตอนนี้Takstar HI2050เลิกผลิตไปแล้ว ผมเข้าใจว่ามันกลายร่างไปเป็น OEM HyperX รึเปล่า? แต่ก็มีรุ่นใหม่ๆที่ทางTakstarเข็นออกมาอย่าง ISK น่าใช้มาก กำลังเล็งๆอยู่ว่าจะเอามาประจำการแทน Takstar HI2050มันเปื่อยมากแล้ว

มายาทัศนา · « **Reply #8 on:** สิงหาคม 04, 2017, 08:43:49 PM »

รบกวนขอความรู้เรื่องหูฟังด้วยเลยครับ

อยากหาหูฟังมาฟัง Epic, Gothic symphonic, Metallica s&m เป็นการเฉพาะเลยน่ะครับ
ฟังกับลำโพงวางหิ้ง 6.5" ไม่สะใจเลย (เกรงใจเพื่อนบ้านด้วย) จะหาหูฟัง + ประกอบแอมป์หูฟังเพื่อการนี้โดยเฉพาะ
ตอนนี้ก็กำลังรวมรวมสรรพวิชาและมวลสารอยู่ครับ

แต่ที่ผมฟังบ่อยจริงๆ จะเป็น Female Voice น่ะครับ ทั้งฝรั่งและจีน ซึ่งก็เปิดกับลำโพงวางหิ้งต่อไปเพราะส่วนใหญ่ผมอยู่บ้านตลอดวันอยู่แล้ว ก็จะเปิดตั้งแต่ตื่นนอนยันกลับไปนอน
ฟังนานๆ เข้ามันก็อยากจะมันส์บ้างเพราะเมื่อสมัยวัยรุ่นเป็นคอ Heavy metal น่ะครับ (แต่ปัจจุบันแทบไม่ได้ฟังแล้ว)

เห็นคุณ dust พูดถึง HI2050 แล้ว Pro 80 ล่ะครับทดแทนได้ไหม, หรืออย่าง Superlux HD668b ก็ด้วย แนวๆ เดียวกันไหมครับ

dust · « **Reply #9 on:** สิงหาคม 04, 2017, 09:15:31 PM »

ถ้าจะเอาหูฟัที่ตรงแนวที่คุณฟัง ผมว่าต้อง Beyerdynamic DT990เลย เพราะว่ามันเป็นเสียงแบบ V Shape คือ แหลมเยอะ เบสเยอะ กลางถอยเข้าไปในสเตจ แต่ราคาก็แพงพอสมควร
ตัวที่เป็นก็อปปี้ของ DT990 ก็คือ Superlux HD668B เสียงโดยรวมค่อนข้างดีมาก จะขาดก็แต่อิมแพ็คของเบสที่ยังห่างไกลจาก DT990 เป็นหูฟังที่ต้องโม จริงๆแล้วอาจะแค่ลองเปลี่ยนสายดู ผมก็เคยใช้เมื่อหลายปีมาแล้ว
ตอนนี้พังไปแล้ว

Takstar Pro80 ถ้ายังหาได้ก็แจ๋วเลย แต่ว่า... มันเป็นเสียงแบบมอนิเตอร์ flatมากๆเลย ทั้ง แหลม กลาง เบส เรียบสุดๆแล้ว ผมกำลังดูๆ ISK HF2010 เค้าว่ากันว่าดีกว่า HI2050
แล้วก็ล่าสุด Takstar ออกรุ่นใหม่ Pro82มาแทน Pro80 ไม่ทราบเหมือนกันว่าในเมืองไทยจะมีใครนำเข้ามาขายไหม?

dust · « **Reply #10 on:** สิงหาคม 04, 2017, 09:21:12 PM »

ผมมาคิดๆดู เวอร์ชั่น TO3 อาจจะหนักเกินไปสำหรับมือใหม่ รออีกสัก2-3วัน เดี๋ยวจะปล่อยเวอร์ชั่น TO126 ออกาให้ไปลองทำเล่นกัน ทำง่ายกว่าเยอะ เสียงดีเช่นกัน แต่ไม่อลังการเท่าTO3

แล้วก็อีกเรื่องนึงที่ลืมพูดไปเลยเรื่องแอมป์ VSSA BJT แต่เดิมคอนเซ็ปท์ของ SSA ก็คือการจัดวงจรแบบ symmetrical หรือที่เรียกกันว่าวงจรสมมาตรของสัญญาณฝั่งบวกและลบ
ในวงจรนี้จะเห็นว่า ผู้ออกแบบเลือกที่จะใช้ทรานซิสเตอร์ให้ค่า hfe มันต่างกัน ผมเข้าใจว่า เค้าคงหวังผลให้ได้ asymmetrical distortion ซึ่งมันจะได้มิวสิคคัลที่น่าฟัง
และถ้าจะคิดไปอีกขั้นนึง ก็สามารถที่จะเลือกทรานซิสเตอร์ที่แมทช์กันในทุกตำแหน่งได้ด้วยเช่นกัน เพื่อให้ได้ผล symmetrical distortion เสียงมันต้องต่างกันอย่างแน่นอน สำหรับเวอร์ชั่นหลังนี้ยังไม่ได้ทดลอง
แต่ก็คิดว่าน่าสนใจเหมือนกัน เพราะมันน่าจะให้ผลตัวเลขTHDโดยรวมต่ำกว่าด้วย

METAL Audiophile · « **Reply #11 on:** สิงหาคม 05, 2017, 08:04:12 AM »

ช่วงนี้ป๋าไฟแรงมาก

มายาทัศนา · « **Reply #12 on:** สิงหาคม 05, 2017, 08:45:02 PM »

Quote from: dust on สิงหาคม 03, 2017, 09:33:44 PM

วงจรก็มาจากในเว็บ diyaudio.com แต่ผมวาดใหม่ ให้ตรงตามเบอร์ที่ผมหามาใช้ได้
Fairchild BC337-25
Motorola BC327-16

ผมชอบตรงนี้มากเลยครับ

ขนาด 317/337 ผมยังหายี่ห้อเดียวกันไม่ได้เลย

wan2012 · « **Reply #13 on:** สิงหาคม 06, 2017, 12:02:26 AM »

dust · « **Reply #14 on:** สิงหาคม 06, 2017, 04:30:19 PM »

Quote from: METAL Audiophile on สิงหาคม 05, 2017, 08:04:12 AM

ช่วงนี้ป๋าไฟแรงมาก

ไฟมาเป็นพักๆ เชื่อเหอะว่า เดี๋ยวก็ไฟดับ

Quote from: มายาทัศนา on สิงหาคม 05, 2017, 08:45:02 PM

Quote from: dust on สิงหาคม 03, 2017, 09:33:44 PM
วงจรก็มาจากในเว็บ diyaudio.com แต่ผมวาดใหม่ ให้ตรงตามเบอร์ที่ผมหามาใช้ได้
Fairchild BC337-25
Motorola BC327-16
ผมชอบตรงนี้มากเลยครับ

ขนาด 317/337 ผมยังหายี่ห้อเดียวกันไม่ได้เลย

อย่าไปซีเรียสขนาดนั้น ยิ่งใช้คนละยี่ห้อยิ่งดีเลย เพราะถ้ามันเกิดออสซิลเลตขึ้นมา จะได้เป็นข้างเดียว

ลองดู Linear Tech ร้าน audio-maker มีขายอยู่ LT1085, LT1033
หรือจะไปลองทำ Regulator เองก็ได้ ชอบแบบไหนก็ทำแบบนั้น

dust · « **Reply #15 on:** สิงหาคม 06, 2017, 04:31:47 PM »

VSSA_BJT_1_edit1 by St Lim, on Flickr

สำหรับเอาท์พุท TO3 ของ OnSemi MJ150xx เปลี่ยนค่า R นิดหน่อยครับ

dust · « **Reply #16 on:** สิงหาคม 06, 2017, 04:37:38 PM »

VSSA_BJT_TO126 by St Lim, on Flickr

เวอร์ชั่น TO126 ผมทำเป็นเวอร์ชั่นทดลองน่ะ แต่ก็ได้เสียงที่ดีน่าพอใจมากๆเลย
ผมเปลี่ยนใจที่จะไม่เอา ไฟล์ลายพีซีบีมาลงไว้ ใครอยากได้ไฟล์ inbox แจ้ง eamail มาได้เลย
ส่วนท่านที่ไม่ได้สมัครสมาชิก คงต้องขอความกรุณา ช่วยสมัครสมาชิกด้วย แล้ว inboxมาจะเป็นการดี
จริงๆแล้วผมไม่ได้ใจแคบอะไรขนาดนั้นหรอกครับ แต่คนอยู่ที่แจ้งอยู่ลำบากอย่างที่คุณปูพงษ์สิทธิ์แกว่าไว้ล่ะครับ....อยากให้ลองนำเอาไปคิดพิจารณาเองแล้วกัน
โปรเจคท์ที่ผมนำมาลงไว้ ไม่มีบั้ก ไม่มีวางยาอะไรทั้งนั้น และผมก็ไม่ได้ทำเพื่อผลประโยชน์แอบแฝงอะไรทั้งสิ้น

dust · « **Reply #17 on:** สิงหาคม 21, 2017, 11:27:37 PM »

ลืมบอกไปว่า C 1,000uF ที่อยู่มาทางด้านหน้าของพีซีบี เป็นซีที่มีผลต่อเสียงมาก ทั้งแอมป์ SSA-Lat mosfet, VSSA-BJT ต่างก็เป็น Current feedback amp(CFA)
ดังนั้นซี ค่า1,000uF มีหน้าที่รักษาความเสถียรของฟีดแบ็ค มันเลยต้องใหญ่ ก็พูดไปตามที่เค้าว่ามาอ่ะน่ะ
ซีตัวสีเขียวนี่ยี่ห้อ Samxon GF เป็นซีที่ที่ Low ESR ให้เสียงสะอาด กลาง-แหลมออกหวานนิดๆ เบสสะอาดมากแล้วก็แรงดีด้วย
หรือจะลองใส่อย่าง Elna RE3 ก็ฟังแล้วมิวสิคคัลดี ใครจะชอบอะไรก็เชิญไปหามาใส่ตามสะดวกแล้วกัน

แล้วก็จะต้องมีคนแอบถามว่า มีแอมป์ CFA แล้ว จะมี VFA ไหม? ในเว็บก็มีที่เค้าทำวงจรแบบVFAไว้ THDใกล้เคียงกันมาก แต่ผมคงไม่ทำแล้วล่ะ แค่นี้ก็เหลือเฟือที่จะเล่นกันแล้ว
ถ้าใครอยากจะทำเวอร์ชั่น แพคเกจพลาสติก TO3P, TO247, TO264 ก็inboxมาบอกแล้วกัน เราลองฟังเรียบร้อยแล้ว ขี้เกียจอัพรูปมาลงไว้

METAL Audiophile · « **Reply #18 on:** สิงหาคม 22, 2017, 05:14:55 PM »

จดๆๆๆๆๆ

POCOYO · « **Reply #19 on:** ตุลาคม 07, 2017, 06:43:47 PM »

ตัวนี้ร้อนมากมั๊ย ฮีทซิ้งค์เอาอยู่มั๊ยครับ

dust · « **Reply #20 on:** ตุลาคม 07, 2017, 07:58:26 PM »

Quote from: POCOYO on ตุลาคม 07, 2017, 06:43:47 PM

ตัวนี้ร้อนมากมั๊ย ฮีทซิ้งค์เอาอยู่มั๊ยครับ

เป็นแอมป์ที่ร้อนแน่นอน ช่วงการทำงานในคลาสเอค่อนข้างกว้าง ผมลองตั้งแต่ 15-18V, 100-200mA ก็ทำงานได้ดี เป้นแอมป์ที่นิ่งมาก
ควรใช้ฮีทซิ้งค์ที่มีขนาดค่อนข้างใหญ่หน่อย แต่ยกเว้นกับเวอร์ชั่น TO126น่ะ อันนี้ทำไว้เล่นๆ เพื่อเทสท์เสียง แต่มันก็ดีมากเช่นกัน

POCOYO · « **Reply #21 on:** พฤศจิกายน 12, 2017, 09:37:10 AM »

โปรเจ็คตัวถัดไป แอมป์ตัวนี้แนวเสียงเป็นอย่างไรบ้าง เมื่อเทีีีียบกับ Kumisa III มีอะไรที่แตกต่างบ้าง

dust · « **Reply #22 on:** พฤศจิกายน 12, 2017, 02:29:27 PM »

Quote from: POCOYO on พฤศจิกายน 12, 2017, 09:37:10 AM

โปรเจ็คตัวถัดไป แอมป์ตัวนี้แนวเสียงเป็นอย่างไรบ้าง เมื่อเทีีีียบกับ Kumisa III มีอะไรที่แตกต่างบ้าง

แอมป์ตัวนี้ คงเป็นแอมป์หูฟังทรานซิสเตอร์ที่ฮาร์ดคอร์ที่สุดแล้ว เป็นแอมป์เคอรเร็นท์ฟีดแบ็ค, ไม่มีดีซีเซอร์โว, มีตัวเลือกทรานซิสเตอร์ให้เลือกเยอะมาก
ถ้าอยากได้เบสใหญ่ๆ หนักๆสะใจ ต้องเลือกทรานซิสเตอร์เอาท์พุท ที่แพคเกจโตๆสักหน่อย เอาแบบทำไม่ยากเกินไปก็ประมาณ TO3P, TO247 หรือจะไป TO264เลยก็ได้ แค่นี้ก็น่าจะเหลือเฟือแล้ว
ถ้าพูดถึงเสียงโดยรวม ก็นับว่าเป็นแอมป์อีกตัวที่มีศักยภาพมากๆ ถ้าจูนได้ลงตัว มันก็เป้นแอมป์ที่ผมไม่มีอะไรจะติมากนัก
หากเทียบกับ Kumisa III(with Rohm Trs @ output) สิ่งที่มันจะแพ้ก็อาจจะเป้นความที่เสียงยังไม่Natural เท่า Kumisa III
แต่ในแง่มุมของความเป็นไฮไฟ มาแบบเต็มๆ